در دنیای گوشی‌های هوشمند، اپل و سامسونگ سهم عمده‌ی بازار  را در اختیار دارند و تقریبا تمام سود تجارت تلفن‌های هوشمند جهان را به خود اختصاص داده‌اند. اما به‌لطف بازده بالای چرخه‌ی تأمین قطعات گوشی‌ هوشمند، امروزه هر شرکت کوچکی می‌تواند یک پردازنده‌ی بالارده تهیه کند، آن را درون یک شاسی فلزی قرار بدهد و پس از نصب اندروید آن را به بازار عرضه کند. در این میان شرکت‌های معدودی وجود دارند که می‌توانند دوربینی با کیفیت قابل قبول در تلفن‌های خود به‌ کار بگیرند.

وان‌پلاس اما از آن دسته شرکت‌هایی است که در سال‌های گذشته به عرضه‌ی یک تلفن اندروید متداول و معمولی بسنده نکرده و با نوآوری‌های خود در تعقیب بزرگان است. کمپانی چینی طی سالیان گذشته با عرضه‌ی تلفن‌هایی با مشخصات گوشی‌های پرچم‌دار و بدون قیمت گزاف آن‌ها، مورد تحسین منتقدان قرار گرفته است. اما جدای از این موفقیت‌ها، وان‌پلاس هرگز نتوانسته است تلفنی بسازد که دوربین آن توانایی رقابت با پرچم‌داران بازار داشته باشد. حتی کارل پی، از مؤسسان وان‌پلاس نیز به این موضوع معترف است و درباره‌ی پرچم‌دار سال ۲۰۱۶ این شرکت می‌گوید:

وان‌پلاس ۳ می‌تواند با پرچم‌داران بازار رقابت کند؛ اما دوربین آن تنها یک دوربین خوب است، نه  شگفت‌انگیز.

برای همین است که وان‌پلاس در جدید‌ترین گوشی هوشمند خود که دیروز با نام «وان‌پلاس ۵» رونمایی شد، تمرکز خود را بر بهبود دوربین گوشی گذاشته است. وان‌پلاس پیش از این ثابت کرده بود که می‌تواند دستگاهی با سرعت بالا، مشخصات عالی و کیفیت ساخت فوق‌العاده بسازد. توجه بالای وان‌پلاس به جزئیات باعث شده است این شرکت بتواند طرفداران وفادار زیادی به خود جذب کند؛ کسانی که عقیده دارند یک تلفن بالارده حتما لازم نیست برچسب قیمتی بالایی داشته یا ساخت یک شرکت بزرگ باشد. اما وان‌پلاس ۵ مانند نسل‌های قبلی دیگر یک تلفن ارزان‌قیمت نخواهد بود. در حقیقت جدیدترین نسل تلفن‌های هوشمند وان‌پلاس، گران‌ترین آن‌ها است.

هرچند وان‌پلاس دیگر یک استارتاپ نیست (بی‌بی‌کی الکترونیکس، صاحب برندهای وان‌پلاس، ویوو و اوپو است)، اما  سعی می‌کند همچنان روحیه‌ی استارتاپی خود را حفظ کند. این استراتژی را می‌توان به‌خوبی در ساختار سازمانی و مدیریتی شرکت مشاهده کرد. برای مثال جالب است بدانید تعداد کارمندان وان‌پلاس تنها به ۷۰۰ نفر می‌رسد. وان‌پلاس همچنین برخلاف دیگر شرکت‌های تولیدکننده‌ی گوشی اندروید، طیف گسترده‌ای از محصولات تولید نمی‌کند؛ بلکه درعوض سعی دارد همانند یک استارتاپ، همچنان تمام تمرکز خود را بر ساخت تنها یک تلفن هوشمند بگذارد و همان یک دستگاه را به بهترین تبدیل کند.

همین موضوع باعث شده است وان‌پلاس نسبت به رقبای خود از سرعت عمل و چابکی بالاتری برخوردار باشد. درحالی‌که روند توسعه‌ی یک تلفن جدید برای اکثر شرکت‌های بزرگ بین ۱۸ تا ۲۴ ماه به‌طول می‌انجامد، به‌ گفته‌ی پیت لاو، مدیرعامل شرکت، روند توسعه‌ی تلفن‌های جدید برای وان‌پلاس تنها ۱۲ ماه طول می‌کشد. البته کوچک بودن شرکت معایب خود را نیز دارد. برای مثال، وان‌پلاس به دلیل محروم بودن از منابع لازم، قادر نیست مانند شرکت‌های بزرگ دست به توسعه‌ی تکنولوژی‌های جدید بزند.

از دیگر امتیازات وان‌پلاس، واقع بودن آن در شنژن چین است. لاو در این باره می‌گوید:

اگر قصد تولید سخت‌افزار دارید، شنژن احتمالا بهترین مکان در دنیا برایتان باشد. ما نه‌تنها نزدیک به کارخانه‌ی تولید کننده‌ی خود هستیم، بلکه بسیاری از تأمین‌کنندگان قطعات نیز در نزدیکی‌مان هستند.

دولت چین در سال ۱۹۸۰ شنژن را به‌عنوان اولین منطقه‌ی ویژه‌ی اقتصادی کشور اعلام کرد. این موضوع به شنژن اجازه می‌دهد که تحت قوانین تجاری متفاوت با دیگر نقاط چین اداره شود. تبدیل شدن شنژن به منطقه‌ی ویژه‌ی تجاری، رشد انفجارگونه‌ی آن را در سال‌های دهه‌ی ۸۰ و ۹۰ میلادی در پی داشت و باعث شد این شهر به قلب صنعت تکنولوژی چین بدل شود. بسیاری از تأمین‌کنندگان قطعات و کارخانه‌های اسمبل کننده‌ی گوشی هوشمند در محدوده‌ی منطقه‌ی ویژه‌ی تجاری شنژن قرار دارند.

کارل پی، از مؤسسان وان‌پلاس، در دفتر اصلی شرکت در شنژن چین

این شرایط شنژن را به مکانی ایده‌آل برای شرکت‌های کوچکی تبدیل کرده است که قصد دارند تلفن‌های هوشمند باکیفیتی برای رقابت با اپل و سامسونگ تولید کنند. لاو دراین‌باره می‌گوید:

به عنوان مثال، هرگاه ما یک مدل تست از گوشی بخواهیم، تنها کافی‌ است یک تماس تلفنی بگیریم و یک روز بعد نمونه‌ی آزمایشی در اختیارمان قرار خواهد گرفت. معروف است که در نرم‌افزار به‌سرعت می‌توانید تغییر ایجاد کنید؛ اما در شنژن می‌توان سخت‌افزار را نیز به‌سرعت تغییر داد.

برخلاف شرکت‌هایی چون اپل و سامسونگ که مقرهای بزرگی دارند، وان‌پلاس از یک دفتر نسبتا کوچک استفاده می‌کند. اکثر کارمندان شرکت در طبقه‌ی ۱۸ یکی از ساختمان‌های بلندمرتبه و جدید شنژن ساکن هستند و تیم مهندسی کوچکی نیز چند طبقه پایین‌تر از آن‌ها قرار دارد. دفتر اصلی وان‌پلاس یادآور استارتاپ‌های کوچک نیویورک و سان‌فرانسیسکو است؛ با ردیف‌هایی از میز و صندلی در فضایی باز که پشت آن‌ها افراد جوان مشغول کار با کامپیوتر هستند. همچنین می‌توان یک اتاق بازی، تعدادی اتاق کنفرانس و ویترینی از محصولات قدیم و جدید وان‌پلاس را در مقر شرکت پیدا کرد.

وان‌پلاس را از لحاظ لابراتوارهای گسترده‌ی طراحی می‌توان با اپل مقایسه کرد. البته شاید بتوان به‌نوعی کل شنژن را لابراتوار طراحی و نمونه‌سازی وان‌پلاس در نظر گرفت؛ چرا که در این شهر کافی است فایل CAD تلفن جدیدتان را به یک کارخانه‌ی نزدیک ارسال کنید تا درحالی که مشغول کار روی نسخه‌ی قبلی هستید، چند نمونه‌ی آزمایشی جدید ظرف مدت کوتاهی به دستتان برسد.

طراحی‌های اولیه‌ی وان پلاس، قبل از رسیدن به شکل نهایی وان پلاس ۵

البته مستقر بودن در شنژن همیشه تضمین‌کننده‌ی دریافت به‌روزترین و بهترین قطعات سخت‌افزاری نیست. برای مثال اپل و سامسونگ هر دو خود پردازنده‌های به‌کاررفته در تلفن‌هایشان را طراحی می‌کنند و سامسونگ علاوه بر پردازنده، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و توسعه‌دهندگان نمایشگر و تکنولوژی‌های مرتبط با آن در دنیا به شمار می‌رود. این پردازنده‌ها و نمایشگرهای جدید، همواره قبل از ورود به بازار به‌صورت اختصاصی در محصولات خود اپل و سامسونگ استفاده می‌شوند (البته در مورد چیپ‌های سری A اپل، این پردازنده‌ها هرگز در محصولات دیگر شرکت‌ها استفاده نمی‌شوند).

همین موضوع باعث شده است وان‌پلاس امسال نتواند از صفحات فوق عریض و بدون لبه‌ی سامسونگ و ال‌جی در پرچم‌دار خود استفاده کند. لاو درباره‌ی استفاده‌ نکردن وان‌پلاس از جدیدترین تکنولوژی‌های نمایشگر در وان‌پلاس  ۵ می‌گوید:

این موضوعی بود که قصد داشتیم امسال در تلفن خود امتحان کنیم؛ اما متأسفانه فعلا منابع لازم یا امکان دسترسی به این نمایشگرها را نداریم.

در نتیجه وان‌پلاس تمام تلاش خود را روی قطعه‌ای گذاشت که می‌تواند کیفیت آن را بدون کمک دیگر شرکت‌ها افزایش بدهد؛ یعنی دوربین تلفن هوشمند. وان‌پلاس ۵ از یک دوربین دوگانه استفاده می‌کند. دوربین‌‌های دوگانه که روزبه‌روز استفاده از آن‌ها در تلفن‌های هوشمند متداول‌تر می‌شود، لزوما ساختار مشابهی با یکدیگر ندارند. برای مثال، ال‌جی در کنار دوربین اصلی تلفن از یک دوربین با لنز اولترا واید استفاده می‌کند؛ اما هواوی ترجیح داده است برای افزایش جزئیات ثبت‌شده، از یک دوربین مونوکروم در کنار دوربین اصلی استفاده کند.

سنسور هر دو دوربین وان‌پلاس ساخت سونی است

وان‌پلاس اما تصمیم گرفته است از ترکیب یک دوربین استاندارد و یک دوربین با لنز تله‌فوتو (مشابه سیستم دوربین دوگانه‌ی آیفون ۷ پلاس) استفاده کند. لاو درباره‌ی استفاده نکردن از دوربین دوگانه در نسخه‌ی قبلی وان‌پلاس می‌گوید:

ما قصد داشتیم سال گذشته از سیستم دوربین دوگانه استفاده کنیم، اما هزینه و ریسک آزمایش کاربران و بازار برایمان زیاد بود. خوشبختانه آیفون سال گذشته این کار را برای ما انجام داد.

دوربین اصلی وان‌پلاس ۵ ساخت سونی است و رزولوشنی برابر با ۱۶ مگاپیکسل و گشادگی دیافراگم f/1.7 دارد. دوربین دوم ۲۰ مگاپیکسلی از نوع تله‌فوتو با دیافراگم f/2.66 و سنسور آن نیز ساخت سونی است. وان‌پلاس ادعا می‌کند این ترکیب «بالاترین رزولوشن بین تمامی دوربین‌های دوگانه» را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

هرچند وان‌پلاس با استفاده از قدرت خرید اوپو (دیگر کمپانی زیرمجموعه‌ی بی‌بی‌کی الکترونیکس که از لنزهای مشابه درگوشی R11 استفاده می‌کند) توانسته است قطعات مورد نیاز خود را از سونی خریداری کند؛ اما همچنان تأکید دارد پس از  خرید این قطعات، بقیه‌ی فرآیند مهندسی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مرتبط با دوربین را خود انجام داده است.

دوربین دوم وان‌پلاس وظیفه‌ی زوم را برعهده دارد؛ یعنی به کاربر اجازه می‌دهد بدون اینکه مجبور به برش (کراپ) تصویر باشد، از طریق زوم اپتیکال به سوژه‌ی خود نزدیک‌تر شود. علاوه‌ بر زوم، دوربین دوم کاربرد دیگری مشابه با سیستم دوربین دوگانه‌ی آیفون دارد. این کاربرد که شاید برای بسیاری از کاربران حتی از زوم اپتیکال نیز مهم‌تر باشد، حالت خاصی از عکس‌برداری پرتره است که در آن افکت عمق میدان به‌دست‌آمده توسط دوربین‌های DSLR شبیه‌سازی می‌شود. مدیرعامل وان‌پلاس  عقیده دارد بزرگ‌ترین مزیت دوربین‌های دوگانه برای کاربران عادی، همین حالت پرتره است. او دراین‌باره می‌گوید:

همین حالا تکنولوژی‌هایی وجود دارند که حالت پرتره را در دوربین‌های تک سنسوره شبیه‌سازی می‌کنند؛ اما خروجی تصویر آن‌ها هنوز به خوبی دوربین‌های دوگانه نیست.

عملکرد دوربین وان‌پلاس ۵ در تار کردن پس زمینه و ایجاد افکت عمق میدان، در حالت پرتره

دو برابر کردن تعداد دوربین‌های پشت تلفن، چالش‌های مهندسی زیادی با خود به‌ همراه می‌آورد. به‌ گفته‌ی لاو، یکی از دلایلی که وان‌پلاس زودتر از این از دوربین دوگانه استفاده نکرده بود، مقاوم نبودن سیستم‌های دوگانه در برابر فشارهایی است که کاربران به‌صورت روزانه به تلفن‌های هوشمند وارد می‌کنند. در این سیستم‌ها اگر یک دوربین اندکی از مکان اصلی خود جابه‌جا شود؛ تمام سیستم عملکرد خود را از دست می‌دهد. برای غلبه بر این مشکل، در وان‌پلاس ۵ دو دوربین به‌ شکلی به یکدیگر جوش خورده‌اند که امکان تغییر موقعیت یک دوربین نسبت به دیگری وجود نداشته باشد.

تصمیم به استفاده از دوربین دوگانه، در طراحی دیگر قسمت‌های تلفن نیز اثرگذار بوده است. دوربین وان‌پلاس 3 و 3T هر دو در وسط قسمت پشتی دستگاه قرار داشتند؛ اما این کار در وان‌پلاس ۵ ممکن نبوده است. از آنجایی که سیستم دوربین دوگانه ضخامت بیشتری دارد، قرار دادن آن در مرکز دستگاه باعث می‌شد برجستگی بزرگی ایجاد شود. به‌همین دلیل طراحان وان‌پلاس مجبور شده‌اند برای کاهش ضخامت برجستگی دوربین، مکان آن را به قسمت بالای سمت چپ دستگاه انتقال بدهند که در نتیجه ظاهر وان‌پلاس ۵ از پشت بسیار شبیه به آیفون ۷ پلاس شده است. لاو اما عقیده دارد این شباهت نه از سر تقلید، بلکه به‌ دلیل محدودیت‌های مهندسی و اجتناب‌ناپذیر است. او همچنین اعتراف می‌کند که ظاهر تلفن‌های بهره‌مند از دوربین‌های دوگانه به زیبایی تلفن‌های معمولی نیست و دراین‌باره می‌گوید:

بسیار سخت است که دو سوراخ در پشت تلفن ایجاد کنید و ظاهر دستگاه زشت نشود.

به‌ گفته‌ی لاو، وان‌پلاس در توسعه‌ی سیستم دوربین جدید علاوه بر سخت‌افزار، توجه ویژه‌ای به نرم‌افزار داشته است؛ تاجایی‌که حدود ۸۰ درصد کار توسعه‌ی دوربین مربوط به بخش نرم‌افزاری آن بوده است.

ماژول دوربین دوگانه‌ی وان پلاس ۵ در اتصال با داتربورد (سمت راست) و هنگام قرار گرفتن در فریم دستگاه (سمت چپ)

اگرچه وان‌پلاس پردازنده‌ی اختصاصی برای دوربین‌های تلفن خود طراحی نکرده است و از پردازشگر تصویر موجود در چیپ اسنپدراگون کوالکام استفاده می‌کند؛ اما این به معنی کار راحت‌تر تیم مهندسی سخت‌افزار هنگام طراحی گوشی  نبوده است. به‌ گفته‌ی لاو، به‌ دلیل مصرف انرژی بالاتر سیستم دوسنسوره، بالانس مصرف انرژی تمام دستگاه به‌هم می‌ریزد و با ایجاد «اثر پروانه‌ای»، تمامی بخش‌های تلفن تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

حل کردن مشکلات نرم‌افزاری مرتبط با دوربین‌های دوگانه، حتی از غلبه بر چالش‌های سخت‌افزاری آن سخت‌تر است. حتی اپل هم حالت پرتره را برای آیفون ۷ پلاس ابتدا به‌صورت بتا عرضه کرد. وان‌پلاس نیز به‌سختی مشغول بهبود بخش نرم‌افزاری دوربین خود است؛ چرا که بهترین دوربین دنیا اگر مجهز به نرم‌افزاری مناسب که بتواند از ماکزیمم پتانسیل آن استفاده کند نباشد، ارزشی نخواهد داشت.

اولین تصاویر نمونه‌ی گرفته‌شده توسط دوربین وان‌پلاس حکایت از این داشتند که دوربین‌های دوگانه‌ی تلفن‌های هوشمند، هنوز هم توانایی رقابت با دوربین‌های DSLR مجهز به لنزهای سریع ندارند. پس‌زمینه‌ی بسیاری از این تصاویر بیش از حد تار شده یا قسمت‌هایی از آن اصلا تار نشده بود و درنتیجه می‌شد آن‌ها را به‌راحتی از عکس‌های دوربین‌های DSLR تشخیص داد. اما عکس‌های جدید منتشرشده توسط وان‌پلاس حکایت از بهبود عملکرد نرم‌افزاری دوربین دارند و این امید را می‌دهند که الگوریتم دوربین تلفن در آینده بیش از این نیز پیشرفت خواهد کرد.

نمونه تصاویر ثبت‌شده توسط دوربین وان‌پلاس ۵

لاو با اشاره به سختی توسعه‌ی نرم‌افزار دوربین، می‌گوید:

ما اکنون سخت‌افزار لازم را داریم؛ اما این نرم‌افزار است که در نهایت تعیین می‌کند دوربین وان‌پلاس ۵ موفق خواهد شد یا شکست خواهد خورد.

باقی مشخصات تلفن درست همان چیزی است که از وان‌پلاس انتظار داریم؛ آخرین و قدرتمندترین پردازنده‌ی کوالکام، رمی بیشتر از رم اکثر لپ‌تاپ‌های بازار و بدنه‌ی یکپارچه‌ی آلومینیومی. نرم‌افزار وان‌پلاس نیز بسیار شبیه به چیزی است که گوگل با گوشی‌های پیکسل خود عرضه می‌کند؛ با این تفاوت که وان‌پلاس قابلیت‌هایی چون حالت مطالعه (حالتی شبیه به تبلت‌های کیندل آمازون) در آن تعبیه کرده است. درست مانند نسل‌های قبل، وان‌پلاس ۵ حس ممتازترین گوشی‌های بازار را منتقل می‌کند؛ اما برچسب قیمت آن به‌جای ۷۰۰ دلار، تنها ۵۰۰ دلار است.

شاید تمرکز بیش از حد وان‌پلاس بر دوربین دستگاه کمی عجیب به‌نظر برسد؛ اما به عقیده‌ی مدیران شرکت، وان‌پلاس پیش از این در اکثر قسمت‌های گوشی به کمال رسیده و دوربین تلفن، آخرین سنگر برای فتح و رسیدن به عنوان «بهترین گوشی هوشمند اندروید جهان» است. سرمایه‌گذاری بیش از حد وان‌پلاس روی دوربین گوشی از جهتی شبیه به یک ریسک بزرگ است؛  چراکه اگر سیستم دوربین دوگانه‌ی دستگاه نتواند نظر علاقه‌مندان و تحسین منتقدان را جلب کند، این سؤال برای کاربران وفادار شرکت پیش خواهد آمد که گوشی جدید نسبت به نسل قبل دقیقا چه تغییری کرده است که قیمت بیشتر آن قابل توجیه باشد؟

این بخش از کاربران وفادار اتفاقا مهم‌ترین بخش از مشتریان وان‌پلاس را تشکیل می‌دهند. سال گذشته پی گفته بود:

اکثر کاربران وان‌پلاس کسانی هستند که تلفن‌های هوشمند را با فاصله‌ی اندکی از زمان عرضه تهیه می‌کنند و انتظار زیادی از سخت‌افزار دستگاه دارند. آن‌ها بهترین مشخصات موجود در بازار را می‌خواهند و کمبود یک ویژگی خاص را تحمل نخواهند کرد.

این موضوع در سال ۲۰۱۵ با عرضه‌ی وان‌پلاس ۲ مشخص شد. تجهیز نشدن تلفن به ویژگی‌هایی چون NFC و شارژ  سریع، ناراحتی بسیاری از کاربران وفادار وان‌پلاس را در پی داشت. پی می‌گوید از آن زمان تاکنون، شرکت خط مشی خود را تغییر داده است و قصد دارد دقیقا همان چیزی که کاربران از آن‌ها می‌خواهند به دستشان برساند. به‌ گفته‌ی پی، جدیدترین و مهم‌ترین درخواست کاربران، دوربین قوی‌تر است. آن‌ها نمی‌خواهند برای داشتن دوربین بهتر مجبور به خرید آیفون، گلکسی یا پیکسل شوند.

شکست خوردن در زمینه‌ی دوربین، به این معنی است که وان‌پلاس ۵ نمی‌تواند به جایگزین مناسبی برای تلفن‌های یادشده تبدیل شود. در این صورت اکثر کاربران وان‌پلاس ممکن است با صرف اندکی هزینه‌ی بیشتر، یک تلفن پرچم‌دار از  شرکتی صاحب‌نام تهیه کنند یا با صرف هزینه‌ای کمتر، تجربه‌ای نسبتا مشابه با دستگاهی میان‌رده به‌دست بیاورند.

بیشتر افراد هنگام خرید گوشی هوشمند، پس از بررسی مشخصات سخت‌افزاری معمولا یک سؤال ساده مطرح می‌کنند: «آیا عملکرد دوربین دستگاه خوب است؟» وان‌پلاس برای موفقیت و باقی‌ماندن در بازار رقابت باید یک جواب ساده برای این سؤال داشته باشد: «بله!»